Tijd voor de winter: kost het verzetten van de klok ons geld?

In de nacht van zaterdag 27 oktober op zondag 28 oktober gaat de wintertijd weer in. Dit betekent dat de klok om 3:00 uur terug zal worden gezet naar 2:00 uur, een uurtje extra slapen dus! Wintertijd lijkt daarmee een voordeel, maar is het dat eigenlijk wel?

Oorsprong

De klok verzetten lijkt de normaalste zaak van de wereld en het voelt alsof we dit al eeuwen doen. Tot 1977 bestond er echter geen wintertijd of zomertijd in ons landje, het verzetten van de klok is in dit jaar pas echt geïntroduceerd in Nederland. Hiervoor had dit enkel in de Eerste en Tweede Wereldoorlog bestaan op initiatief en bevel van de Duitsers. Na de Tweede Wereldoorlog is de zomertijd weer afgeschaft om vervolgens 30 jaar niet meer terug te keren. De wintertijd is daarmee de eigenlijke ‘echte’ tijd en wordt ook wel een de standaardtijd genoemd.

Over de reden van het instellen van een zomertijd en een wintertijd in 1977 bestaan meerdere theorieën. Zo zou de zomertijd ingevoerd zijn vanwege de oliecrisis, er zou energie bespaard worden doordat er langer gebruik gemaakt kan worden van het zonlicht. Volgens de officiële documentatie van de Tweede Kamer is de zomertijd in Nederland echter ingevoerd om toerisme en recreatie te bevorderen met een uurtje zonlicht meer in de namiddag/avond. Dit blijkt uit een onderzoek van het tv-programma De Rekenkamer. Je ziet het fragment hieronder.

Heb je moeite met het onthouden of de klok nu voor- of achteruit moet? Daar is een handig ezelsbruggetje voor. In het voorjaar gaat de klok vooruit en in het najaar dus achteruit.

Is de wintertijd dan duurder?

Gezien de zomertijd ingevoerd is om geld te besparen, zou je dus denken dat wintertijd duurder is. Is dat ook wel zo? We zochten een aantal zaken voor je uit die de wintertijd duurder maken. Let wel op: we hebben alleen factoren genomen die direct met het verzetten van de klok te maken hebben en dus niet alleen met de winter en de kou die het met zich meebrengt.

Energieverbruik huishoudens omhoog

Doordat het eerder donker is zet je ‘s avonds een uur eerder de lampen aan. Daarnaast koelt het al vroeger af, doordat de zon eerder weggaat. Je verbruikt dus ook meer energie om je huisje lekker warm te stoken. De energiekosten van huishoudens gaan dus omhoog.

Meer schade aan auto’s

Doordat werkende mensen nog moeten wennen aan het feit dat het donker is wanneer zij klaar zijn met werken, gebeuren er meer ongevallen op de weg. Het zicht vermindert, maar je hebt je er nog niet aan aangepast. Dit zorgt voor meer schade aan auto’s en andere bezittingen, een flinke kostenpost voor particulieren en verzekeraars.

Onproductieve maandag

Uit onderzoek blijkt dat de maandag nadat de wintertijd is ingegaan de minst productieve dag is van het hele jaar, ondanks dat je van zaterdag op zondag een uurtje langer hebt kunnen slapen. Door het verzetten van de tijd krijg je het gevoel van een jetlag, wat ervoor zorgt dat je productiviteit keldert. Je krijgt daarmee minder gedaan en tijd is geld voor jou en voor de baas! Voor de maandag na de omschakeling naar de zomertijd geldt overigens een zelfde probleem. De omschakeling op zich is niet goed voor onze biologische klok.

Kan je dan ook een voordeel halen uit de wintertijd?

De wintertijd is de standaardtijd, de zomertijd is juist bedacht om er een financieel voordeeltje uit te halen. Het is met name ‘s ochtends wat vroeger licht. Als we de klok niet terug zouden zetten, zou het in februari om negen uur ‘s morgens nog donker zijn. Dit is met name in de landbouw en voor andere beroepen waarbij je in de open lucht werkt niet ideaal.

Het verzetten van de klok is zowel een voor- als een nadeel als je die nacht nachtdienst hebt. Op financieel gebied is het echter zeker een voordeel. Je moet namelijk een uurtje langer werken en krijgt dan ook een uur langer betaald. Dit is natuurlijk helemaal interessant als je een hoger nachttarief krijgt!

Heeft het verzetten van de tijd wel zin?

Over zomer- en wintertijd bestaat veel discussie. Zo is het maar de vraag of de voordelen van de zomertijd wel opwegen tegen de nadelen. Zo is het in warmere landen al gebleken dat de omschakeling zelfs meer energie zou kosten. Er is hier meer energie nodig voor verkoeling.

Vast voorbereiden op de zomertijd? Die gaat in van zaterdag 30 maart op zondag 31 maart 2019.